IN HETZELFDE ZAALTJE ALS WAAR ARD SCHENK TRAINDE – Interview met Peter Tijsen – zomer 2014

Peter Tijsen

Peter, jij volgt een trainerscursus. Wat voor cursus is dat? Ik doe momenteel de cursus ‘schaatstrainer drie’. Je hebt ‘schaatsbegeleider’, dat is jeugd. Dan heb je niveau twee, daarvan heb ik hier een boek dat ik moet lezen. Op dat niveau mag je nog niet zelfstandig lesgeven. Een ‘schaatstrainer drie’ mag dat wel – die mag hoofdtrainer zijn van een club.

Je begint dus op niveau drie. Moet je dan niet eerst niveau twee hebben afgerond? Ik moet morgen een instaptoets doen, dat is dit boek, ‘schaatstrainer twee’, met onderwerpen als: de basale werking van het bewegingsapparaat en van de bloedsomloop. Ademhaling, energie en warmte – dus wat er allemaal gebeurt als je gaat sporten. Het sportlichaam. Verschil tussen inspanning en training. Verschillende trainingsmethodes. Warming up en cooling down. Belasting en belastbaarheid naar leeftijd. Dat klinkt allemaal heel interessant, maar het komt erop neer dat je weet wat voor energie je gebruikt als je je inspant.

Is dat alles speciaal op schaatsen gericht, of meer algemeen? Er zitten ook algemene dingen in. Er hoort een boekje bij: ‘Elementaire trainingsleer en trainingsmethoden’ van Tjaard Kloosterboer, in samenwerking met Henk Gemser en Foppe de Haan en Henk Eising.

Wat is jouw motivatie om een trainerscursus te doen? Ik ben gaan schaatsen omdat mijn oom in de kernploeg zat met Ard Schenk. In hetzelfde zaaltje als waar Ard trainde heb ik ook getraind. Ik heb daar droogtraining gegeven aan de jeugd. Ik zat op de pedagogische academie, had dus ervaring op dat gebied. Bij de HCA heb ik jeugdschaatsles gegeven, en ik heb een paar keer ingevallen bij trainingsgroepen. Enthousiaste schaatsers een eind verder helpen – dat vind ik leuk om te doen.

Ga je vooral trainingen doen op het ijs? Ja. Ik ben gestopt met de bostraining omdat ik jaren lang last had van m’n knieën. Die blessuregevoeligheid en ontwenning weerhouden me ervan om weer te beginnen.

Even terug naar de cursus. Wie doen er allemaal nog meer mee? Van de HCA zijn dat Daniëlle Leijen, Wim Heikoop en z’n dochter Josje. Anja, Annette en Albert Jan Gerritsen. En Niels Commandeur is er net nog bij gekomen. Daarbij ook een aantal mensen van de schaatsschool (de opvolger van duo-sport).

Hoe lang ben je al bezig? Vanaf 12 mei, met veel theorie en elke maandag een bijeenkomst. We krijgen o.a. les van Jurre Trouw, de trainer van Beslist.nl. Bijvoorbeeld over ‘belasting en belastbaarheid’. Dat gaat over een wetmatigheid in de sport: je traint, je wordt moe, het lichaam gaat zich herstellen. Maar het lichaam herstelt zich iedere keer beter dan de vorige keer alsof het, bij wijze van spreken, het zekere voor het onzekere wil nemen. De daarop volgende training hoort dan iets zwaarder te zijn. De volgende, na het herstel, weer iets zwaarder. Zo verhoog je je niveau. De timing van training en herstel is dus heel belangrijk. Want bij een juiste timing wordt het lichaam en worden de prestaties beter.

Dat kan dus per persoon nogal verschillen. Op grond waarvan kan jij maatwerk leveren? Door een gesprek aan te gaan. Je moet zien te achterhalen wat iemands doelstelling is. Wil iemand wedstrijden rijden? Hoe vaak per week wil hij trainen? Kortom: op welk niveau wil iemand presteren?
En tijdens de training zie je ook wat ze aankunnen. Ik vind dat iemand ook zelf naar z’n lichaam moet luisteren en moet voelen hoe ver hij kan gaan. Maar als trainer moet ik weten hoe belastend bepaalde trainingen zijn. Trainen is in wezen schade toebrengen aan je lichaam. En bij sprinttraining beschadig je meer dan bij duurtraining. Daarom is het herstel ook zo belangrijk.

Leer je ook iets over (sport)psychologie? Je leert iets over leiderschap. Daar komt ook psychologie bij kijken.

Ik denk dan b.v. ook aan het omgaan met stress, presteren onder druk, dat soort zaken. Dat hoort bij het coachen. We hebben allemaal een praktijkbegeleider. Die moet mijn lessen en mijn coachingsactiviteiten evalueren. In juni zijn we met een groepje naar Thialf gegaan. Dat is een schaatsgerelateerde activiteit, enigszins te vergelijken met een trainingskamp, maar dan in dit geval voor recreanten. Ik heb van die dag een verslag gemaakt, en dat wordt beoordeeld.

Je hebt nu vier workshops gehad. Wat staat er nog op het programma? We krijgen nog een workshop ‘de trainer als coach’. Dan ‘uithoudingsvermogen’, ‘Motorisch leren, snelheid en coördinatie’. ‘Werken met een jaarplan, en het maken van een lesplan’. ‘Kracht en lenigheid, theorie en praktijk’. ‘Feedback op het jaarplan’. ‘Voeding en doping’. ‘Materiaalkennis’. ‘Methodiek en techniek’. ‘Motorisch leren: het rechte eind, de bocht en de start’. En dan zijn er nog lessen over het herkennen van talent.

Waar draait het allemaal op uit, Peter? Ga jij straks een trainingsgroep onder je krijgen? In eerste instantie ben ik gevraagd om op donderdag de recreatiegroep te begeleiden.

Hebben ze je gevraagd om dit te doen? Of had je er zelf zin in? De trainingscursus heb ik zelf besloten. Ook omdat ik straks meer tijd heb: ik vloei af op m’n werk. Ik ben 58, dus het zal niet makkelijk zijn een nieuwe baan te vinden.

In verband daarmee, misschien een onnozele vraag: verdien je er wat mee, met dat trainerschap? Daar heb ik eigenlijk niet naar gevraagd. Ik weet uit mijn bestuursperiode dat je een onkostenvergoeding krijgt.

Het is dus geen vetpot. Je doet het omdat je meer vrije tijd hebt, en omdat je ’t leuk vindt. Ik heb ook wel de ambitie om op de schaatsschool iets te gaan doen.

Kan je hierna nog doorstuderen voor een hoger niveau? Ja. Je hebt nog categorie vier en vijf. Ik weet b.v. niet welke papieren mensen als Jac Orie, Marianne Timmer en Renate Groenewold hebben, maar die hebben vaak mensen naast zich, met een wetenschappelijke achtergrond, die veel weten van zaken als belastbaarheid en bewegingsleer. Of ze huren daarvoor instanties in. Want je kan tegenwoordig niet meer trainen zonder allerlei tests, onderzoeken en metingen.

Over Jaap van der Spek 0 Artikelen
Vanaf 1972 op de ijsbaan te vinden. Eerst als wedstrijdschaatser, daarna 12 jaar als redateur/opmaker van de Op Uw Plaatsen, 10 jaar als trainer op de ZA2 en al weer een behoorlijk poosje als website beheerder. In het dagelijks leven eigenaar van een softwarebedrijf, echtgenoot van Carla en vader van 2 kids, Lisa en Jasper.